Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, việc xây dựng một hệ sinh thái công dân số không chỉ dừng lại ở định danh điện tử mà còn gắn liền với các chính sách ưu đãi cụ thể. Một trong những đề xuất đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận là giảm 10% thuế thu nhập cá nhân khi chuyển nhượng nhà đất đối với công dân số đạt từ 350 điểm trở lên, theo Dự thảo Nghị quyết về phát triển công dân số do Bộ Công an tham mưu.
Đề xuất này được đánh giá là bước đi mới trong việc kết hợp chính sách thuế – quản lý bất động sản – chuyển đổi số, vừa tạo động lực cho người dân tham gia môi trường số, vừa hướng tới mục tiêu minh bạch hóa các giao dịch tài sản có giá trị lớn như nhà, đất.

Công dân số là gì trong định hướng quản lý mới của Nhà nước?
Theo dự thảo, công dân số được hiểu là cá nhân đã hoàn tất định danh, xác thực điện tử và tham gia các hoạt động trên nền tảng số do Nhà nước quản lý, trọng tâm là ứng dụng VNeID. Thay vì chỉ đóng vai trò là một công cụ xác thực danh tính, VNeID được định hướng trở thành “điểm chạm số” trung tâm giữa người dân và các dịch vụ công.
Việc xây dựng khái niệm công dân số phản ánh xu hướng quản lý hiện đại, trong đó dữ liệu, hành vi sử dụng dịch vụ và mức độ tương tác của người dân trên môi trường số trở thành căn cứ để đánh giá mức độ tham gia vào hệ sinh thái số quốc gia. Đây cũng là nền tảng để Nhà nước thiết kế các chính sách ưu đãi phù hợp, trong đó có ưu đãi về thuế và phí.
Hệ thống chấm điểm công dân số hoạt động như thế nào?
Dự thảo Nghị quyết đề xuất một hệ thống chấm điểm công dân số, dựa trên các tiêu chí liên quan đến mức độ sử dụng dịch vụ công trực tuyến và sự tham gia vào hoạt động quản lý nhà nước trên môi trường số. Điểm số không mang tính trừng phạt mà đóng vai trò khuyến khích.
Theo đó, công dân được chia thành ba nhóm:
- Công dân số tích cực: từ 350 điểm trở lên
- Công dân số cơ bản: từ 100 đến dưới 350 điểm
- Chưa xếp hạng: dưới 100 điểm
Điểm được cộng thông qua các hành vi như hoàn thiện hồ sơ định danh, thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến, nộp thuế online, phản ánh kiến nghị, góp ý xây dựng chính sách hoặc tương tác với các cơ quan dân cử thông qua nền tảng số.
Mốc 350 điểm có ý nghĩa gì đối với công dân số?
Mốc 350 điểm được xác định là ngưỡng để xếp loại công dân số tích cực, đồng thời là điều kiện để hưởng đầy đủ các chính sách ưu đãi cao nhất theo dự thảo. Đây không phải con số mang tính ngẫu nhiên, mà phản ánh mức độ tham gia tương đối sâu và thường xuyên vào hệ sinh thái số của Nhà nước.
Với cách tiếp cận này, chính sách hướng đến việc tạo ra một nhóm công dân tiên phong trong chuyển đổi số, từ đó lan tỏa thói quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt và giao dịch minh bạch trong xã hội.
Đề xuất giảm 10% thuế TNCN khi chuyển nhượng nhà đất
Một trong những nội dung nổi bật nhất của dự thảo là đề xuất giảm 10% thuế thu nhập cá nhân khi chuyển nhượng bất động sản cho công dân số đạt từ 350 điểm trở lên. Đây là loại thuế có giá trị lớn, thường chiếm tỷ trọng đáng kể trong chi phí giao dịch nhà đất.
Theo quy định hiện hành, thuế TNCN đối với chuyển nhượng bất động sản được tính bằng 2% giá trị chuyển nhượng. Nếu đề xuất được thông qua, công dân số tích cực sẽ được giảm 10% trên số thuế phải nộp, tức là giảm trực tiếp nghĩa vụ tài chính khi thực hiện giao dịch.
Giảm 10% thuế được hiểu như thế nào cho đúng?
Điều cần làm rõ là giảm 10% thuế không đồng nghĩa với giảm 10% giá trị giao dịch. Mức giảm được tính trên số thuế phải nộp, không phải trên giá bán nhà đất.
Ví dụ, nếu một giao dịch chuyển nhượng có giá trị khiến người bán phải nộp 100 triệu đồng tiền thuế TNCN, thì khi được hưởng ưu đãi, số thuế thực tế chỉ còn 90 triệu đồng. Dù tỷ lệ phần trăm không lớn, nhưng với các giao dịch có giá trị cao, mức giảm này vẫn mang ý nghĩa kinh tế đáng kể.
Điều kiện để được hưởng ưu đãi giảm thuế
Không phải mọi trường hợp chuyển nhượng nhà đất đều được hưởng ưu đãi. Dự thảo quy định rõ các điều kiện bắt buộc, bao gồm:
Thứ nhất, cá nhân phải được xếp loại công dân số tích cực, tức đạt từ 350 điểm trở lên tại thời điểm thực hiện giao dịch. Thứ hai, toàn bộ quy trình giao dịch, kê khai và nộp thuế phải được thực hiện trực tuyến thông qua VNeID hoặc các nền tảng số được tích hợp với VNeID. Các giao dịch thực hiện theo phương thức truyền thống, nộp hồ sơ trực tiếp sẽ không thuộc phạm vi áp dụng.
Vai trò của VNeID trong giao dịch bất động sản
VNeID được xác định là nền tảng trung tâm để triển khai chính sách công dân số. Trong lĩnh vực bất động sản, VNeID không chỉ đóng vai trò xác thực danh tính mà còn là công cụ kết nối dữ liệu dân cư, đất đai và thuế.
Việc thực hiện giao dịch qua VNeID giúp cơ quan quản lý kiểm soát tốt hơn dòng tiền, hạn chế gian lận thuế và đảm bảo tính chính xác của thông tin giao dịch. Đồng thời, người dân được hưởng lợi từ quy trình đơn giản, minh bạch và nhanh gọn hơn.
Tác động dự kiến đến chi phí giao dịch nhà đất
Nếu đề xuất được thông qua, chi phí giao dịch bất động sản của người bán sẽ có xu hướng giảm nhẹ, đặc biệt đối với những cá nhân thường xuyên giao dịch hoặc sở hữu bất động sản có giá trị lớn.
Quan trọng hơn, chính sách này có thể tạo ra sự khác biệt về chi phí giữa giao dịch số và giao dịch truyền thống, từ đó thúc đẩy người dân chuyển sang hình thức trực tuyến, góp phần chuẩn hóa thị trường.
Ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường bất động sản
Việc gắn ưu đãi thuế với giao dịch trực tuyến qua VNeID được kỳ vọng sẽ hạn chế tình trạng khai giá thấp để giảm thuế, vốn là vấn đề tồn tại lâu nay trên thị trường bất động sản.
Khi dữ liệu được liên thông giữa các cơ quan, việc đối chiếu giá trị giao dịch, thông tin chủ sở hữu và nghĩa vụ tài chính sẽ trở nên dễ dàng hơn, góp phần nâng cao tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế.
So sánh với các ưu đãi khác dành cho công dân số
Ngoài giảm thuế TNCN khi chuyển nhượng nhà đất, công dân số tích cực còn có thể được hưởng giảm 10% một số loại thuế và lệ phí khác, như lệ phí trước bạ, thuế trong hoạt động thương mại điện tử hoặc thuế liên quan đến thanh toán không tiền mặt.
Cách tiếp cận này cho thấy Nhà nước đang xây dựng một hệ thống ưu đãi đồng bộ, trong đó thuế và phí được sử dụng như công cụ khuyến khích hành vi số hóa.
Những điểm cần lưu ý đối với người dân và nhà đầu tư
Người dân cần phân biệt rõ giữa đề xuất chính sách và quy định đã có hiệu lực, tránh nhầm lẫn khi tính toán chi phí giao dịch. Đồng thời, việc chủ động tham gia môi trường số, hoàn thiện hồ sơ VNeID và sử dụng dịch vụ công trực tuyến sẽ giúp sẵn sàng khi chính sách được triển khai. Đối với nhà đầu tư bất động sản, chính sách này có thể trở thành một yếu tố mới cần cân nhắc trong chiến lược giao dịch và quản lý tài sản.
Về lâu dài, việc gắn quyền lợi tài chính với mức độ tham gia chuyển đổi số cho thấy sự thay đổi trong tư duy quản lý nhà nước, từ hành chính thuần túy sang quản trị dựa trên dữ liệu và hành vi. Nếu được triển khai hiệu quả, chính sách công dân số không chỉ giúp giảm chi phí cho người dân mà còn góp phần xây dựng một hệ sinh thái quản lý hiện đại, minh bạch và bền vững hơn cho thị trường bất động sản và nền kinh tế số nói chung.
Nguồn: Internet







Bài viết nổi bật